De Robuuste Verbingszone

Wie geen bezwaar maakt zegt JA tegen het de zuid-variant van de Robuuste Verbindingszone bij Hardenberg, zonder precies op de hoogte te zijn wat precies de gevolgen (en de kosten) van die keuze zijn.
Want: wie zwijgt, stemt toe!

Rijk en Provincies leggen door heel Nederland zogenaamde Ecolgische Hoofdstructuren (EHS) aan, waar de natuur de vrije loop krijgt. Deze natuurgebieden moeten met elkaar verbonden worden door Robuuste Verbindingszones (RVZ). Ook tussen Ommen en Losser moet een RBZ gecreëerd worden en dat traject loopt langs Hardenberg.
De Provincie heeft daarbij een tracé aangegeven dat ten zuiden van Hardenberg loopt en een oppervlakte beslaat van 400 ha en dat 3 faunapassages kent.
In de Tracéstudie die door de gemeente is opgesteld wordt deze zuid-variant op hoofdlijnen nader uitgewerkt.

Wat is het nut van een Robuuste Verbindingszone?
Het doel van de RV's is een vrije doorgang voor de fauna te creëren. OpKoers.nu vraagt zich af in hoeverre dat in de huidige situatie in Hardenberg al niet mogelijk is. We leven immers in een bijzonder natuurrijke omgeving.

Gewijzigde landelijke inzichten
Inmiddels is er wereldwijd een discussie ontstaan rond de voedselproductie. Men is tot het inzicht gekomen dat er al teveel agrarische gronden verloren zijn gegaan voor andere doeleinden. Dit is een belangrijke oorzaak voor het groeiende voedseltekort. Politieke partijen in Den Haag bezinnen zich momenteel dan ook op de wenselijkheid en noodzaak om alle ontbrekende stukken van de Ecologische Hoofdstructuur nog in te vullen. Je zou het onder de noemer 'voortschrijdend inzicht' kunnen plaatsen. OpKoers.nu juicht die gewijzigde inzichten toe en stelt zich op het standpunt 'beter ten halve gekeerd dan te hele gedwaald'. Nu kan het nog!

Welke rapporten en welke informatie is gebruikt om tot de keuze voor de zuidvariant te komen?
Dat is ons niet bekend. Wel weten we dat vooroverleg is geweest met o.a. LTO, maar de uitkomsten van dat overleg zijn niet officieel bekendgemaakt. Bovendien vertegenwoordigt de LTO niet de gehele agrarische populatie in onze gemeente. In het model-bezwaarschrift verwijzen wij evenwel naar een aantal rapporten van toonaangevende instituten die meer algemene zin inzicht geven in het kostenaspect en het crusiale belang van de agrarische sector in het kader van de voedselproductie.

Wat gaat het kosten en wie betaalt die kosten?
De gemeentelijke rapportage bevat geen financiële informatie. Wie de uiteindelijke kosten gaat betalen is ook nog niet duidelijk, Er is altijd gezegd dat Rijk en Provincies hiervoor de financiële middelen beschikbaar zullen stellen. Maar geldt dat voor alle kosten en ook voor eventuele meerkosten? We praten over substantiële bedragen, bijvoorbeeld voor grondaankopen, aankoop van opstallen, bedrijfsverplaatsingen en -uitkopen, de aanleg van faunapassages (wildviaducten of -tunnels) en de aanleg van de natuurgebieden zelf. Daarnaast vraagt het onderhoud jaarlijks ook een fors structureel budget. Hoeveel bedragen die kosten en wie draait daar straks voor op?

Als er geen of onvoldoende fondsen voor beschikbaar zijn dan heeft de gemeente feitelijk maar één instrument om extra geld te genereren en dat is via een OZB-verhoging. OpKoers.nu wil graag de garantie dat dit niet aan de orde komt.

Zijn de grondeigenaren verplicht tot verkoop over te gaan?
Het uitgangspunt is dat de deelname op basis van vrijwilligheid plaatsvindt. Niet duidelijk is of uiteindelijk misschien toch gronden onteigend kunnen worden om de ontbrekende, maar als noodzakelijk bestempelde delen alsnog in bezit te krijgen. Het is uiteindelijk de Provincie die de gronden opkoopt. Daarbij is thans ook nog niet duidelijk of grondeigenaren verplicht worden bij verkoop hun grond eerst aan de Provincie aan te bieden (eerste recht van koop).
Inmiddels hebben Provinciale Staten van Gelderland al wel besloten dat onteigening voor de Robuuste Verbindingszone tot de mogelijkheden behoort. In de gemeentelijke tracéstudie wordt geen enkele garantie geboden dat dit in Overijssel straks niet het geval is.

Grote gevolgen voor gevestigde agrarische bedrijven?
In de nieuwe, beschermde natuurgebieden gelden strenge milieuvoorschriften. Bijvoorbeeld mag 's morgens en 's avonds geen (machine)lawaai worden veroorzaakt. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is veelal niet toegestaan. Dit geldt voor het nieuwe natuurgebied, maar wanneer deze uiteindelijk wordt opgenomen in de Ecologische Hoofdstructuur zal dat vermoedelijk ook gaan gelden voor 300 meter brede stroken langs deze natuurgebieden. Welke voorwaarden binnen de Robuuste Verbindingszone precies van kracht worden is op dit moment echter nog niet bekend.

Staand beleid
Het zuidelijk plangebied is in het recente verleden door de gemeente bestempeld als een 'landbouwontwikkelingsgebied'. Met de nu gepresenteerde plannen wordt dit bestaande beleid geheel onverwacht volledig opzij gezet, met grote gevolgen voor de daar gevestigde (agrarische) ondernemingen. Veel ondernemers hebben immers hun toekomstplannen en investeringen afgestemd op dit gemeentelijke beleid. Wat betekent dit voor die toekomstplannen en de bijbehorende investeringen die inmiddels al deels hebben plaatsgevonden? En in het verlengde daarvan: wat betekent het voor de huidige en toekomstige werkgelegenheid in het gebied?

Veel meer agrarische grond verloren.
In onze regio moet het water de ruimte krijgen. Om dit te bewerkstelligen zijn en worden zogenaamde retentiegebieden aangelegd. Gebieden waar bijvoorbeeld De Vecht bij een te groot wateraanbod over de oevers kan treden. Voor deze opvanggebieden worden grote delen in het buitengebied aangewezen. Ook dit 'Waterplan' legt beslag op zeer veel nuttge agrarische grond.

Daar waar in Hardenberg de agrarische sector altijd een belangrijke economische peiler is geweest wordt wordt de sector thans letterlijk overspoeld door natuur-initiatieven.

Wat vindt de gemeenteraad van de plannen?
Het College heeft ervoor gekozen eerst - via een versnelde procedure - een voorgenomen besluit te publiceren en de burgers om inspraak te vragen d.m.v. het indienen van een zienswijze n.a.v. de bekendmaking(en) in De Toren.
OpKoers.nu vindt dit, zeker bij zo'n ingrijpend besluit als een tracékeuze voor een Robuuste Verbindingszone, een vreemde volgorde. Wij krijgen naar aanleiding van het voorgenomen besluit veel vragen van onze achterban, maar kunnen die niet van een antwoord voorzien, omdat wij er in raadsverband nog niet inhoudelijk over hebben kunnen spreken met de portefeuillehouder.

Hoe gaat het verder?
De burgers (en de belanghebbenden) zijn nu eerst aan zet. Afhankelijk van de reacties zal het College met een definitief voorstel naar de gemeenteraad komen. OpKoers.nu vindt het daarbij een gemiste kans dat nu bij de presentatie van de zuidelijke variant veel van de vragen die bij de eerder (afgewezen) noordelijke variant al naar voren kwamen, ook nu niet van een antwoord werden voorzien. Er is geen nieuwe of aanvullende informatie verstrekt. Wij (en u) weten dus nog steeds niet wat uiteindelijk de precieze gevolgen van de tracékeuze zullen zijn en of er nog alternatieven mogelijk zijn. En als je een beslissing neemt met dergelijk verstrekkende gevolgen, dan wil je daar toch wel graag van op de hoogte zijn.

Hopelijk krijgen we die duidelijkheid nog wel, voordat er onomkeerbare besluiten worden genomen.......